«Μάξιμος Σαράφης»: O βίος και η πολιτεία του κουκουλοφόρου μάρτυρα στην υπόθεση της Novartis που αποδείχτηκε κοινός απατεώνας

«Μπορείς να τους ξεγελάς όλους για λίγο καιρό, λίγους όλο τον καιρό, αλλά όχι όλους όλο τον καιρό». Ανεβασμένος πάνω σε ένα ξύλινο κασόνι στο Κλίντον του Ιλινόις ο Αβραάμ Λίνκολν εκφωνούσε τον Σεπτέμβριο του 1858 έναν σπουδαίο πολιτικό λόγο. 165 χρόνια μετά, η μνημειώδης αυτή φράση περί εξαπάτησης από τη συγκεκριμένη ομιλία του 16ου πρόεδρου των ΗΠΑ ταιριάζει κουτί με τον υποτιθέμενο επικεφαλής μιας ανύπαρκτης χρηματοδοτικής εταιρείας. Εναν ντόπιο μεσολαβητή δανείων-μαϊμού, προερχόμενων δήθεν από τα Αραβικά Εμιράτα.

Τον φερόμενο ως «εγκέφαλο» μιας σπείρας εξαπάτησης επιχειρηματιών, ο οποίος συνελήφθη με την κατηγορία σύστασης και λειτουργίας εγκληματικής οργάνωσης. Πρόκειται για τον προστατευόμενο μάρτυρα της σκευωρίας Novartis με την κωδική ονομασία «Μάξιμος Σαράφης». Τον άνθρωπο που κρίνεται πως ολόκληρη η Ελλάδα γνωρίζει με το πραγματικό του όνομα. Ή τέλος πάντων τον ταυτίζει με το πρώην στέλεχος της πολυεθνικής φαρμακευτικής εταιρείας, του οποίου η ατομική ταυτότητα τον καταγράφει ως Φιλίστορα Δεστεμπασίδη.

Παρότι ο ίδιος διερρήγνυε τα ιμάτιά του ότι δεν είχε καμία σχέση με τον μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος με το ψευδώνυμο «Μάξιμος Σαράφης», το πραγματικό ονοματεπώνυμό του κυκλοφορούσε φόρα παρτίδα από τους συναδέλφους του στον τομέα των φαρμακευτικών προϊόντων καθώς και στη δημοσιογραφική πιάτσα. Δεν ήταν σενάρια, εικασίες ή εκτιμήσεις για την ταυτότητά του. Ο κόσμος το ’χε τούμπανο. Τον ήξερε ακόμη ως Δεστεμπασίδη μια θεωρούμενη εχέμυθη μερίδα των αστυνομικών και των δικαστικών αρχών.

Τον είχε επιπλέον κατονομάσει ο καθηγητής Δημόσιας Υγείας Νίκος Μανιαδάκης, ένας άλλος προστατευόμενος μάρτυρας με το ψευδώνυμο «Γιάννης Αναστασίου», ο οποίος βρέθηκε αργότερα κατηγορούμενος στην ίδια υπόθεση. Ισχυριζόταν ότι τον είχε συναντήσει και ως γνωστό του από τον ευρύτερο χώρο της Υγείας, είχε συνομιλήσει μαζί του είτε στη ΓΑΔΑ είτε στο κτίριο της Eισαγγελίας Διαφθοράς, όπου αμφότεροι προσέρχονταν να καταθέσουν. Το όνομ;a του είχε επίσης δημοσιοποιήσει ο πολιτικός Αδωνις Γεωργιάδης, παρότι ο Δεστεμπασίδης προανήγγειλε αγωγή εναντίον του. Δεν κατέθεσε καμία.

Προφανώς η Eισαγγελία Διαφθοράς τα ’χε κάνει μαντάρα σε ό,τι αφορούσε τους χειρισμούς της «άγνωστης ταυτότητας» των προστατευόμενων μαρτύρων για την πολύκροτη υπόθεση, η οποία στη συνείδηση της πλειονότητας της κοινωνίας είχε καταγραφεί ως «σκευωρία Novartis». Ακόμη και το δεύτερο πρόσωπο από τους προστατευόμενους μάρτυρες με το κωδικό όνομα «Αικατερίνη Κελέση» είχε αποκαλυφθεί από τη μετάφραση εγγράφων του FBI, από την ελληνική υπηρεσία της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα. Επρόκειτο για τη Μαρία Μαραγγέλη, πρώην γραμματέα του προέδρου της εταιρείας Κωνσταντίνου Φρουζή. Τα ονόματά τους από ερμητικά σφαλιστά είχαν γίνει φέιγ βολάν που γνωστοποιούσαν την ταυτότητά τους σε κάθε ενδιαφερόμενο ή μη. Καμία σχέση με τους Αμερικανούς λεγόμενους «whistleblowers», πληροφοριοδότες μείζονος σπουδαιότητας.

Στην περίπτωσή τους τα ονόματά τους παραμένουν απολύτως κρυφά και η φυσική παρουσία τους τίθεται σε απόρθητα στεγανά προκειμένου με τις μαρτυρίες τους να εξιχνιαστούν τεράστια σκάνδαλα. Στην πλειονότητά τους ζουν φρουρούμενοι μέσα στην αναμονή, στην αβεβαιότητα και τον φόβο της αντεκδίκησης, προτού λάβουν διαβατήριο με άλλο όνομα για να μετακομίσουν εκτός συνόρων σε μακρινά ερημικά τοπία με πιθανά αισθητά αλλοιωμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους. Στην Ελλάδα η συγκεκριμένη θεσμική πρακτική πήρε τον χαρακτήρα παρωδίας.